„Masz na myśli śmierć mojego dziecka?” – zapytałem.
„Co się stało, to się nie odstanie” – odparł mój ojciec.
„To było dwa tygodnie temu!” – warknęłam.
Jason przewrócił oczami. „Dramaturgujesz, Abby”.
„Dramaturgujesz? Moja córka zmarła, a ty się nie pojawiłeś z powodu imprezy przy basenie!”
„To była impreza” – broniła się mama.
„Ale opuścić pogrzeb? Mówić mi, żebym po prostu urodziła kolejne dziecko?”
Michael, dotąd milczący, odezwał się. „Czy ty w ogóle zdajesz sobie sprawę, przez co przeszła Abby?”
Mama dodała: „Powiedzieliśmy krewnym, że opuściliśmy to z powodu problemów zdrowotnych. Twój tata wrócił…”
„Skłamałeś” – wyszeptałam.
„Nie mogliśmy powiedzieć, że byliśmy na imprezie” – powiedziała.
„Nie rozumiem” – powiedziałam, wstając z miejsca. „I nigdy nie zrozumiem”. Wyszliśmy bez słowa.
W kolejnych miesiącach zaczęłam terapię żałoby. Zrozumiałam, że nie chodzi tylko o pogrzeb Emily – ja
Chodziło o całe życie bycia pomijanym. Musiałam to zrozumieć.
Zaprosiłam ich, położyłam na stole zdjęcie Emily i spokojnie opowiedziałam im o każdym przypadku zwolnienia – od dzieciństwa do teraz. Pokazałam im daty z imprezy. Moja mama w końcu się załamała.
„Czego od nas chcecie?” zapytała.
„Tylko potwierdzenia. Koniec z wymówkami”.
Przeczytałam im list, w którym opisałam swój ból i powód, dla którego potrzebowałam przestrzeni. „Dopóki nie zrozumiecie w pełni, co się stało, nie da się niczego odbudować”.
Mój ojciec prychnął: „To wszystko przez jedno pominięte wydarzenie?”.
„To nie było jedno wydarzenie” – powiedziałam. „To była ostatnia kropla”.
Kiedy wychodziłam, mama krzyknęła: „Proszę, nie róbcie tego”.
„Zawsze tu byłam. To wy nie byliście” – odpowiedziałam.
Po pewnym czasie mój tata wysłał odręcznie napisany list: „Myliliśmy się… Nie oczekuję wybaczenia, ale przepraszam”. Mama przysłała ozdobę z imieniem Emily. „Powinienem był tam być. Zawsze będę tego żałował”.
Nawet Jason przyniósł krzak róży do ogrodu pamięci Emily. „Powinienem był przyjść” – powiedział. „Przepraszam”.
Ból nie zniknął, ale ich starania o uznanie pomogły. Zacząłem wolontariat z innymi pogrążonymi w żałobie rodzicami. To nadało sens mojej żałobie.
W pierwszą rocznicę śmierci Emily zorganizowaliśmy małą ceremonię. Moi rodzice stali w milczeniu. Jason też przyszedł. Kiedy wypuszczaliśmy balony, czułem jej obecność – nie duchem, ale zmianą, którą zainspirowała.
